Ma’lumki, 1966-yil 26-aprel tonggida Toshkent shahrida juda katta talofatlar bilan tarixga muhrlangan mudhish zilzila yuz bergan. Shu yilning avgust oyida hozirgi G‘.O.Mavalonov nomidagi Seysmologiya instituti tashkil etilgan.
26-aprel sanasi munosabati bilan joriy yilning 25-aprel kuni Fanlar akademiyasi G‘.O.Mavlonov nomidagi Seysmologiya instituti faoliyati, olib borilayotgan ilmiy tadqiqotlar, zamonaviy seysmologik texnologiyalar va eng so‘nggi ilmiy yangiliklar bilan yaqindan tanishtirish maqsadida mazkur muassasaga PRESS-TUR tashkil etildi.
Institut hududida 4 ta maxsus quduqlar ham qazilgan boʼlib, ular gidrogeseysmologik koʼrsatkichlarni doimiy monitoring qilish uchun zarur. Quduqlarning chuqurligi 60 m, 100 m, 150 m va 250 m.
Ikki quduqda (60 m va 150 m) yer osti suvlari sathi ultratovushli suv sathi sensori va atmosfera bosimi sensori bilan universal avtomatik yozuvchi “Kedr-A2” yordamida (doimiy ravishda) oʼtkaziladi. Qolgan ikkita quduqda (100 m va 250 m) kimyoviy tahlil uchun suv namunalari olinadi.
Shuningdek, Institutda 2005-yil 4-avgustda Vena shahridan XMT maʼlumotlarini uzluksiz qabul qilish uchun xavfsiz sunʼiy yoʼldosh kanalining aloqa uskunalari oʼrnatilgan va 2019 yilda u butunlay modernizatsiya qilingan.
Mazkur antena yordamida Oʼzbekiston va qoʼshni davlatlar hududida joylashgan 50 dan ortiq mahalliy seysmik stansiyalardan, jumladan, ikkita seysmik massivdan Qozogʼiston va Turkmanistondan XMT tarmogʼidan olingan maʼlumotlarni qabul qilish, qayta ishlash va arxivlashni boshladi. Avtomatlashtirilgan qayta ishlash natijalari seysmik hodisalarning parametrlarini aniqlashtirish va maʼlumotlarni qayta ishlash milliy vositalari natijalarini toʼldiradigan byulletenni tuzish uchun seysmologlar tomonidan qoʼshimcha tahlil qilinadi.
Hozirgi kunda Institutda Oʼzbekiston hududida joylashgan seysmik stantsiyalarning ostsillografik qogʼozlarda qayd qilingan seysmogrammalar arxivi mavjud. Seysmogrammalar arxivida 200 ming donadan ortiq yozuvlar saqlanadi. Bu seysmogrammalarda nafaqat Oʼzbekiston, balki Markaziy Osiyo hududida sodir boʼlgan zilzilalarni qayd qilingan. Bu arxivdan fundamental va amaliy loyihalarni bajarishda, hududlarda sodir boʼlgan zilzilalar oʼchoqlari mexanizmlarini qurishda foydalaniladi. Аrxivda seysmogrammalar har bir stantsiyada har oylik toʼplamlar koʼrinishida saqlanadi.
Ommaviy axborot vositalari vakillari bevosita mazkur jarayonlar bilan yaqindan tanishdilar.
