Oʼzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining Materialshunoslik instituti tashabbusi bilan "Katta Quyosh qurilmasi (O’zbekiston)da uglerod tolasini ishlab chiqarish texnologiyasini ishlab chiqish" mavzusida xalqaro onlayn seminar boʼlib oʼtdi.
Seminarda, Materialshunoslik instituti va Drezden texnika universiteti (Germaniya)ning olimlari, doktorantlari, yosh mutaxassislari, shuningdek, "Oʼzkimyosanoat" AJ vakillari ishtirok etdilar.
Seminarning asosiy maqsadi Oʼzbekistondagi Katta Quyosh qurilmasi negizida yuqori mujassamlashgan Quyosh nurlanishidan foydalangan holda uglerod tolasini ishlab chiqarishning innovatsion usulini muhokama qilish edi.
Uglerod kompozitsiyalari aerokosmik sohada, shamol energetikasi, avtomobilsozlik, dengiz, neft va gaz sanoati kabi yuqori texnologiyali sohalarda keng qoʼllaniladi. Murakkab uglerod tolali kompozitsiyalarining narxi metallarga nisbatan ancha qimmat. Uglerod tolasining jahon bozori 2019-yilda 4,7 milliard dollardan 2029-yilgacha 13,3 milliard dollarga oʼsishi taxmin qilinmoqda. Аerokosmik va mudofaa sanoati hamda avtomobilsozlik va shamol energetikasi sanoatining ortib borayotgan talabi tufayli bozorda ehtiyoj ortib bormoqda.
Seminarda professor Ralf Xeger (Germaniya) muhokamaga taqdim etgan Katta Quyosh qurilmasini sanoat usulida uglerod tolasini olish uchun ishlatishda yangicha yondashuv va bu jarayonga tashqi investorlarni jalb qilish taklifi katta qiziqish uygʼotdi. Tavsiya etilgan yondashuv Katta Quyosh qurilmasida sintez qilinadigan uglerod tolasini tannarxining pasayishiga olib keladi va yakuniy mahsulotning raqobatbardoshligi ortadi.
O’zR FA Materialshunoslik instituti olimlari geliostatlar uchun aks ettiruvchi yuzalarni nometall yuza bilan qoplash boʼyicha innovatsion usulni taklif qilishdi. Taklif nemis hamkorlarda qiziqish uygʼotdi va kengroq muhokamalar uchun qoʼshimcha maʼlumot soʼraldi. Ushbu texnologiya aks ettiruvchi komponent bilan birgalikda himoya qoplamasini bir vaqtda qoʼllashga asoslangan.
Muhokamalar natijasida seminar ishtirokchilari Katta Quyosh qurilmasi asosida ishlab chiqarilgan uglerodli materiallarni olish va tadqiq etish sohasida hamkorlikni davom ettirish toʼgʼrisida kelishib oldilar. Germaniya tomoni Jahon Banki, Germaniyaning Federal taʼlim va ilmiy tadqiqotlar vazirligi (BMBF)ning innovatsion loyihalarni qoʼllab-quvvatlash imkoniyatlaridan foydalanishni taklif qildi va shuningdek, "Oʼzkimyosanoat" AJga qoʼshma loyihani amalga oshirishni qoʼllab-quvvatlash niyati uchun minnatdorlik bildirdi.
